Wie moet sociale verkiezingen organiseren?
Vanaf een gemiddelde tewerkstelling van 50 werknemers moet een onderneming sociale verkiezingen organiseren. Er moet dan immers een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk opgericht worden. Er moet daarnaast een Ondernemingsraad worden opgericht bij een gemiddelde tewerkstelling van 100 werknemers.
De gemiddelde tewerkstelling wordt bekeken over de referteperiode lopende van 1 oktober 2022 t.e.m. 30 september 2023.
Wat verstaat men onder “onderneming” bij de organisatie van sociale verkiezingen?
Voor de sociale verkiezingen wordt een onderneming bekeken op het niveau van de technische bedrijfseenheid (TBE), die wordt bepaald door de sociale en economische zelfstandigheid van de onderneming.
Economische zelfstandigheid uit zich doordat de directie van de vestiging een zekere onafhankelijkheid bezit ten opzichte van de directie van de juridische entiteit. De sociale zelfstandigheid is dan weer gebaseerd op bijvoorbeeld de onafhankelijkheid van het personeelsbeleid. In geval van twijfel primeren de sociale criteria.
De TBE valt niet noodzakelijk samen met de juridische entiteit. Zo kunnen verschillende juridische entiteiten samen één TBE vormen waardoor er slechts één verkiezingsprocedure op te starten is. Omgekeerd kunnen verschillende vestigingen van één enkele juridische entiteit ook meerdere aparte TBE’s vormen.
Welke werknemers tellen mee voor de berekening van de gemiddelde tewerkstelling?
Er wordt rekening gehouden met alle personen die aan de onderneming verbonden zijn door een arbeids- of leerovereenkomst, zelfs indien zij afwezig zijn door ziekte of ongeval.
Ook uitzendkrachten tellen mee in de telling gedurende het vierde kwartaal voorafgaand aan de dag van de sociale verkiezingen. Dat is de periode van 1 april tot 30 juni 2023.
Enkel indien de uitzendkracht een vaste werknemer vervangt waarvan de arbeidsovereenkomst werd geschorst, wordt enkel de vaste werknemer opgenomen in de telling.
Moet een onderneming sociale verkiezingen organiseren van zodra zij de vijftigste of honderdste werknemer aanwerft?
Deze drempel is niet gebaseerd op een momentopname, maar is een gemiddelde over de hele referteperiode. Enkel wanneer er tijdens de referteperiode gemiddeld vijftig of honderd werknemers in dienst zijn, moet de onderneming het daaropvolgende jaar sociale verkiezingen organiseren.
Wie heeft recht op ontslagbescherming?
Zowel kandidaten als verkozenen genieten van een bescherming tegen onregelmatig ontslag bij de sociale verkiezingen.
Deze beschermingsperiode start vanaf de dertigste dag vóór de aanplakking van het bericht waarin de verkiezingsdatum wordt vastgesteld. Vermits dit begin januari 2024 zal zijn, is het belangrijk nu al aandachtig naar uw personeelsbestand te kijken, ook naar de langdurig zieke werknemers, en eventueel stappen te nemen voor eind 2023.